ปกติในการเดินทางโดยเฉพาะการขึ้นเครื่องบินเด็ก ๆ มักต้องมีผู้ปกครองคอยควบคุมดูแลเพื่อความปลอดภัยอยู่เสมอ แต่ในบางกรณีที่มีความจำเป็นซึ่งเด็กต้องเดินทางคนเดียวอาจเกิดข้อสงสัยกันอยู่ว่าเด็กขึ้นเครื่องบินคนเดียวได้หรือไม่ แล้วผู้ปกครองต้องมีการเตรียมตัวอย่างไรบ้างเพื่อให้มั่นใจว่าเขาจะถึงปลายทางอย่างราบรื่น มีคำแนะนำดี ๆ ที่พ่อแม่ผู้ปกครองทุกคนสามารถนำไปปฏิบัติตามได้เลย
ทำความเข้าใจกฎระเบียบสำหรับเด็กขึ้นเครื่องบินคนเดียว
หากมีเหตุผลจำเป็นให้เด็กขึ้นเครื่องบินคนเดียวลำดับแรกต้องทำความเข้าใจเกี่ยวกับกฎระเบียบตามข้อกำหนดสากลหรือตามขั้นตอนเบื้องต้นที่สายการบินทุกแห่งให้ปฏิบัติเพื่อความสบายใจ
ข้อกำหนดเรื่องอายุของเด็ก
ปกติแล้วสายการบินทุกแห่งจะอนุญาตให้เด็กอายุตั้งแต่ 5-17 ปี สามารถขึ้นเครื่องบินเดินทางคนเดียวได้ (ยกเว้นบางสายการบินที่มีข้อกำหนดด้านอายุระบุไว้ชัดเจน) โดยผู้ปกครองต้องดำเนินการขอรับบริการพิเศษจากสายการบินชื่อ “Unaccompanied Minor” ซึ่งบริการดังกล่าวจะทำหน้าที่คอยให้การดูแลเด็กหรือผู้โดยสารตามข้อกำหนดแบบครบถ้วนตั้งแต่การรับเด็กจากผู้ปกครองที่สนามบินขาออกต้นทาง ส่งเด็กให้ถึงผู้ปกครองที่สนามบินขาเข้าปลายทาง การพาเข้าด่านตรวจคนเข้าเมือง ด่านศุลกากร การพาขึ้นเครื่อง และบริการอื่น ๆ ระหว่างเดินทางอยู่บนเครื่อง
ทั้งนี้ผู้ปกครองจำเป็นต้องมีการแจ้งขอรับบริการพิเศษดังกล่าวล่วงหน้าอย่างน้อย 24 ชม. ขณะที่เด็กอายุตั้งแต่ 12 ปีขึ้นไป ส่วนมากสายการบินจะอนุญาตให้ขึ้นเครื่องคนเดียวได้โดยไม่ต้องขอรับบริการพิเศษ (ต้องเช็กกับเงื่อนไขสายการบินแต่ละแห่งเรื่องอายุให้ชัดเจน) แต่ต้องใช้ตั๋วโดยสารราคาเดียวกับผู้ใหญ่ อย่างไรก็ตามเพื่อความสบายใจผู้ปกครองก็ยังสามารถใช้บริการ Unaccompanied Minor กับพวกเขาได้เช่นกัน ซึ่งค่าใช้จ่ายของบริการนี้จะแตกต่างออกไปขึ้นอยู่กับสายการบิน เฉลี่ยอาจอยู่ราว 50-100 USD สำหรับการเดินทางไปต่างประเทศ ส่วนการเดินทางในประเทศขึ้นอยู่กับข้อกำหนดข้อแต่ละสายการบิน
เอกสารที่จำเป็นต้องใช้
- แบบฟอร์มการร้องขอบริการ Unaccompanied Minor และแบบฟอร์มอื่นเพิ่มเติมตามข้อกำหนดของสายการบิน กรอกข้อมูลต่าง ๆ ครบถ้วน ซึ่งปกติต้องมีข้อมูลชื่อ-สกุล ที่อยู่ เบอร์โทร ของผู้ปกครองที่ไปส่งสนามบินต้นทางและรอรับสนามบินปลายทาง
- บัตรประชาชน หรือสูติบัตรของเด็ก
- กรณีเดินทางต่างประเทศต้องมีพาสปอร์ตของเด็กอายุการใช้งานเหลือไม่ต่ำกว่า 6 เดือน หากเป็นประเทศที่ต้องใช้วีซ่าเพื่อเข้าประเทศก็ต้องมีวีซ่าเด็กที่เดินทางรวมถึงเอกสารเข้าประเทศอื่น ๆ เพิ่มเติมตามข้อกำหนดของประเทศปลายทาง
- หนังสือยินยอมให้เด็กเดินทางออกนอกประเทศ (กรณีเดินทางไปต่างประเทศ)
- สำเนาบัตรประชาชนและสำเนาพาสปอร์ตของผู้ปกครองที่ไปส่งสนามบินต้นทางและไปรับเด็กสนามบินปลายทาง
- เอกสารอื่น ๆ ตามความจำเป็นที่ต้องใช้ เช่น ใบรับรองแพทย์ เอกสารรับรองยาตามแพทย์สั่ง เป็นต้น
ผู้มาส่งสนามบินต้นทางและมารับสนามบินปลายทาง
เพื่อความปลอดภัยและเป็นไปตามมาตรฐานของสายการบิน ต้องมีการยื่นเอกสารระบุตัวตนของผู้ปกครองที่จะมาส่ง ณ สนามบินต้นทาง และมารับยังสนามบินปลายทางให้ครบถ้วน นอกเหนือจากที่กรอกข้อมูลเอาไว้ในเอกสาร Unaccompanied Minor เช่น สำเนาบัตรประชาชน สำเนาพาสปอร์ต เพื่อให้เจ้าหน้าที่ทำการตรวจสอบได้อย่างถูกต้อง หากชื่อไม่ตรงกันทางสนามบินจะไม่อนุญาตให้ใช้บริการดังกล่าวโดยเด็ดขาดทั้งการไม่รับเด็กไปขึ้นเครื่องและการไม่ส่งต่อเด็กให้กับผู้รับปลายทาง ดังนั้นตัวของผู้ปกครองทั้ง 2 ฝั่ง จะต้องเตรียมเอกสารยืนยันตัวตนซึ่งตรงกับเอกสารสำเนาที่ยื่นเอาไว้เท่านั้น
อีกเรื่องคือส่วนใหญ่แทบทุกสายการบินจะยังไม่อนุญาตให้ผู้ปกครองที่มาส่งกลับในทันที แต่ต้องรอจนกว่าเด็กขึ้นเครื่องและเครื่องบินได้ออกจากน่านฟ้าสนามบินเรียบร้อยแล้ว
วิธีจัดการการเดินทางเมื่อเด็กต้องขึ้นเครื่องบินเดินทางคนเดียว
เมื่อรู้จักกันแล้วว่าเด็กขึ้นเครื่องบินคนเดียวสามารถทำได้แต่ต้องอยู่ภายใต้เงื่อนไขที่สายการบินต่าง ๆ ได้กำหนดเอาไว้ ก็มาสู่ข้อมูลด้านวิธีดำเนินการจัดการของผู้ปกครองเพื่อให้เด็กเดินทางได้อย่างราบรื่นจนถึงปลายทาง
การจองเที่ยวบินสำหรับเด็ก
ผู้ปกครองต้องทำการติดต่อกับสายการบินที่สำนักงานขายโดยตรงเพื่อทำการจองตั๋วโดยสารพร้อมแจ้งข้อมูลการเดินทางว่าเป็นเด็กอายุเท่าไหร่ และแจ้งขอใช้บริการ Unaccompanied Minor เพื่อให้ทางสายการบินดำเนินการจัดเตรียมความพร้อมทุกอย่างให้เรียบร้อย โดยผู้ปกครองต้องกรอกเอกสารตามข้อมูลที่กำหนดเอาไว้อย่างครบถ้วนทั้งผู้ส่งสนามบินต้นทางและผู้รับสนามบินปลายทาง เช่น ชื่อ-สกุล ที่อยู่ เบอร์ติดต่อ มีการแนบเอกสารต่าง ๆ ให้ครบถ้วน ซึ่งการจองดังกล่าวต้องดำเนินการล่วงหน้าเท่านั้นเพื่อความสะดวกในวันเดินทางจริง รวมถึงยังเป็นวิธีที่ทำให้สายการบินได้เตรียมความพร้อมอย่างดีที่สุดเพื่อดูแลเด็กขณะเดินทางด้วย
บริการพิเศษที่ควรแจ้งขอเพิ่มเติม
แม้จะขอรับบริการ Unaccompanied Minor จากสายการบินนั้น ๆ แล้ว แต่ผู้ปกครองที่รู้ว่ามีข้อควรระวังในบางเรื่องก็จำเป็นต้องแจ้งขอบริการพิเศษเพิ่มเติมเพื่อสร้างความปลอดภัยให้กับตัวเด็ก รวมถึงยังช่วยให้เจ้าหน้าที่ทำงานได้สะดวกมากขึ้น เช่น
- 1. แจ้งข้อมูลการแพ้อาหาร
เด็กที่มีปัญหาเรื่องการแพ้อาหารผู้ปกครองต้องทำการแจ้งกับสายการบินเพื่อขอรับบริการอาหารที่ไม่มีส่วนประกอบของวัตถุดิบที่เด็กแพ้
- 2. แจ้งข้อมูลโรคประจำตัว
นอกจากเรื่องอาหารแล้ว หากเด็กคนไหนมีโรคประจำตัว ต้องทานยาตามเวลาที่กำหนด หรือต้องให้พนักงานดูแลมากกว่าปกติต้องมีการแจ้งด้วย
เตรียมตัวให้กับเด็กอย่างไรเมื่อเด็กต้องขึ้นเครื่องบินคนเดียว
หลังจากทำความเข้าใจรายละเอียดต่าง ๆ ด้านข้อกำหนดและเงื่อนไขของสายการบินกันไปแล้วสำหรับเด็กขึ้นเครื่องบินคนเดียว คราวนี้ก็มาถึงเรื่องที่ผู้ปกครองต้องมีการเตรียมความพร้อมให้กับเด็กเพื่อสร้างความมั่นใจ และเดินทางจนถึงปลายทางได้อย่างราบรื่น
รายละเอียดการติดต่อคนสำคัญ
ผูู้ปกครองต้องแจ้งให้เด็กรู้ว่าบุคคลที่จะมารับเขาปลายทางคือใคร และต้องมีการให้ข้อมูลของทั้งตนเองและผู้รับปลายทางกับเด็กเอาไว้ เช่น เบอร์โทรศัพท์ ที่อยู่ หากมีเหตุฉุกเฉินต้องรีบติดต่อกับผู้รับปลายทางหรือติดต่อกลับมาที่ผู้ปกครองทันที พร้อมย้ำเตือนไม่ให้ไปกับคนแปลกหน้า หรือคนอื่นซึ่งไม่ใช่บุคคลที่แจ้งเอาไว้โดยเด็ดขาด
อธิบายขั้นตอนต่าง ๆ ที่เด็กต้องเจอให้เข้าใจ
สิ่งต่อมาผู้ปกครองต้องมีการอธิบายขั้นตอนต่าง ๆ อย่างละเอียดที่เด็กต้องเจอให้เขาเกิดความเข้าใจมากที่สุดเริ่มตั้งแต่การเช็กอิน ด่านตรวจคนเข้าเมือง การตรวจทางพิธีศุลกากร การเตรียมเอกสารต่าง ๆ ให้ครบถ้วน เหตุการณ์ที่อาจต้องพบเจอขณะอยู่บนเครื่อง เช่น ปวดหู ปวดศีรษะ การรัดเข็มขัดนิรภัยตลอดการเดินทาง การขอความช่วยเหลือจากพนักงาน เช่น ขอยาแก้ปวด การให้พาไปเข้าห้องน้ำ มีการเตรียมสิ่งของจำเป็นให้เด็กพกไว้ในกระเป๋าถือขึ้นเครื่อง เช่น ยาประจำตัว ทิชชูเปียก เสื้อกันหนาว เสื้อคลุม พร้อมบอกวิธีใช้งาน รวมถึงเน้นย้ำห้ามไปกับคนอื่นที่ไม่ใช่พนักงานสายการบินเด็ดขาด
ประกันเดินทางต่างประเทศ
เรื่องสุดท้ายเมื่อเด็กต้องเดินทางไปต่างประเทศคนเดียวด้วยการโดยสารเครื่องบิน สิ่งที่ผู้ปกครองต้องทำเอาไว้นั่นคือประกันเดินทางต่างประเทศ เพื่อเป็นการคุ้มครองความปลอดภัยและช่วยแบ่งเบาภาระค่าใช้จ่ายหากเกิดเหตุไม่คาดฝันขึ้นกับเด็ก ซึ่งปัจจุบันราคาของประกันเดินทางมีหลายแพ็คเกจให้เลือก ราคาไม่แพงอย่างที่คิด ครอบคลุมการดูแลทั้งเรื่องชีวิตและสัมภาระขณะเดินทาง ที่สำคัญพ่อแม่ผู้ปกครองสามารถอุ่นใจได้จนกว่าเด็กจะเดินทางถึงที่หมายอย่างแน่นอน
สรุป
สายการบินทั่วไปอนุญาตให้เด็กขึ้นเครื่องบินคนเดียวได้แต่ต้องมีอายุไม่ต่ำกว่า 5 ปี พร้อมทั้งผู้ปกครองต้องขอรับบริการพิเศษ Unaccompanied Minor โดยทำการแจ้งกับทางสายการบินให้ชัดเจน จัดเตรียมเอกสารที่เกี่ยวข้องของเด็ก ผู้ส่งและผู้รับให้ครบถ้วน อธิบายขั้นตอนพร้อมวิธีปฏิบัติตนขณะที่เด็กต้องเดินทาง และที่สำคัญอย่าลืมซื้อประกันเดินทางให้กับเด็กติดตัวเอาไว้ด้วย