BMIคืออะไร? สำรวจสุขภาพด้วยค่าดัชนีมวลกายก่อนวางแผนลดน้ำหนัก

สิ่งที่ค่าดัชนีมวลกาย (BMI) บอกเราไม่ได้

ความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ พิจารณาจากค่าดัชนีมวลกาย (BMI) ของบุคคลนั้น ๆ ว่าต่ำหรือสูงกว่าเกณฑ์ร่างกายสมส่วน แต่การคำนวณค่าดัชนีมวลกายคำนวณจากตัวเลขน้ำหนักและส่วนสูงเท่านั้น โดยที่ตัวเลขน้ำหนักที่นำไปคำนวณไม่ได้แยกความแตกต่างระหว่าง มวลกล้ามเนื้อ ปริมาณไขมันในร่างกาย มวลกระดูก การคำนวณยังขาดการพิจารณาปัจจัยด้านสุขภาพเฉพาะบุคคลเช่น อายุ เพศ พฤติกรรม เชื้อชาติ และข้อบ่งชี้ของโรคบางโรค ตัวอย่างเช่น ระดับความดันโลหิต ระดับไขมันในเลือด ระดับน้ำตาลในเลือด ฯลฯ การคำนวณค่าดัชนีมวลกายจึงอาจไม่เหมาะกับนักกีฬา นักเพาะกาย และสตรีที่ตั้งครรภ์

ดังนั้นค่าดัชนีมวลกาย (BMI) เป็นเพียงเครื่องมือสำรวจร่างกายเครื่องมือหนึ่งเท่านั้น ไม่ใช่เครื่องมือตรวจสุขภาพแต่อย่างใด และการสำรวจร่างกายด้วยค่าดัชนีมวลกาย (BMI) ยังสามารถใช้ร่วมกับเครื่องมืออื่น ๆ ได้แก่

• Waist-to-Hip Ratio หรือ อัตราส่วนรอบเอวต่อสะโพก
• Waist-to-Height Ratio หรือ อัตราส่วนรอบเอวต่อส่วนสูง
• การวัดรอบเอว
• การวัดไขมันในร่างกาย

สัญญาณที่ค่าดัชนีมวลกาย (BMI) กำลังบอกให้เราลดน้ำหนัก

จากการศึกษาขององค์การอนามัยโลก ระบุว่า ในประเทศที่ประชากรประสบภาวะน้ำหนักเกินและโรคอ้วนจำนวนมากมีอัตราการเสียชีวิตสูงกว่าประเทศที่มีค่าดัชนีมวลกายต่ำ ซึ่งค่าดัชนีมวลกายที่สูงกว่าเกณฑ์ร่างกายสมส่วนเป็นสัญญาณว่าร่างกายอยู่ในความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ เช่น โรคหลอดเลือดหัวใจ โรคเบาหวาน ฯลฯ ดังนั้นการรับรู้ความเปลี่ยนแปลงของร่างกายด้วยค่าดัชนีมวลกาย (BMI) จึงเป็นสัญญาณสู่การวางแผนลดน้ำหนักเพื่อสุขภาพ สำหรับการวางแผนลดน้ำหนักสามารถประกอบไปด้วย การปรับโภชนาการในมื้ออาหาร และการออกกำลังกายยกตัวอย่างเช่น

• การรับประทานอาหารในสัดส่วนที่เหมาะสมตามธงโภชนาการของกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข
• การควบคุมอาหารด้วยวิธีต่าง ๆ เช่น การทำ IF, Low-carb diet, Ketogenic Diet, และ การเน้นรับประทานอาหารจากพืช ฯลฯ
• การออกกำลังกายประเภทต่าง ๆ เช่น การออกกำลังกายแบบ Weight Training การคาร์ดิโอแบบ LISS MISS HIIT และการเล่นกีฬา

อย่างไรก็ตามการออกกำลังกายและการควบคุมอาหารควรคำนึงถึงสมรรถภาพทางร่างกายและโรคประจำตัว สำหรับผู้ที่มีข้อจำกัดด้านสุขภาพควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเพื่อความปลอดภัย